Âm Thanh - những cộc mốc phát triển

Công nghệ âm thanh tuy mới chỉ trải qua một thời gian khá ngắn nhưng đã đạt được rất nhiều thành tựu đáng chú ý. Điều này không chỉ dừng lại ở chất lượng âm thanh và tính tiện dụng mà còn cả về thiết kế vật lý nữa. Để có thể hiểu thêm về quá trình phát triển cũng như các cột mốc đáng nhớ trong nền công nghệ này, chúng ta hãy cùng các chuyên gia của Dynaudio "về nguồn" qua bài viết sau đây, lướt qua những tiêu điểm đáng chú ý nhất trong lịch sử phát triển của âm thanh hi-fi.

Khởi đầu: âm thanh trên sáp

Lịch sử của chơi nhạc cơ học bắt đầu vào năm 1877 khi Thomas Edison phát minh ra chiếc máy-quay-tay-phát-ra-âm-thanh đầu tiên. Để thu âm, dạng sóng âm thanh được "khắc" thành các rãnh lên những xi-lanh xoay tròn bọc lá thiếc mỏng bên ngoài, hay sau này là sáp. Để nghe lại, các xi-lanh này sẽ được xoay tròn tuy nhiên có thêm một kim stylus được đặt dò theo các rãnh để tạo ra các rung động (theo hình thái riêng của rãnh) và tạo ra âm thanh. Âm thanh từ kim dò sẽ rất nhỏ nhưng sẽ được khuếch đại lên nhiều lần để có thể nghe được rõ ràng nhờ vào cái họng kèn. Đây là thiết kế quen thuộc cho những chiếc máy hát gia đình đầu tiên.

Công nghệ âm thanh sau chiến tranh thế giới thứ 2

Ý tưởng chơi nhạc hi-fi thực ra chưa tồn tại vào đầu thế kỷ 20. Những tùy chọn nghe nhạc tại nhà lúc đó chỉ là máy hát 78rpm và radio AM với chất âm có độ chính xác không cao. Người nghe cũng rất dễ tính, họ chấp nhận những tiếng "bụp bụp" hay "tách tách" khi nghe nhạc bằng máy hát.

Tuy nhiên sau chiến tranh thế giới thứ 2, các phát kiến công nghệ mới như đĩa LP 33rpm làm bằng chất liệu vinyl có tiếng ồn thấp hay radio FM có độ nhiễu thấp đã làm thay đổi nhanh chóng bộ mặt của ngành âm thanh. Băng từ cũng là một phát minh rất đáng chú ý giúp nâng cao chất lượng âm thanh hơn nữa cho các hệ thống âm thanh gia đình.

Hệ thống "thời thượng" đầu tiên

Rất nhiều những người chơi hi-fi đầu tiên đều đầu tư cho máy radiogram, hay nói cách khác là 1 hệ thống chơi nhạc all-in-one. Hệ thống này được kết hợp từ máy thu radio, máy hát, amplifier và loa đặt trong cùng một thùng máy có thiết kế như 1 món đồ nội thất phòng khách. Các hệ thống radiogram được sản xuất và cung cấp đại trà từ những năm 1940 đến 1970, cho đến khi các thiết kế hệ thống âm thanh nhỏ gọn hơn chính thức thay thế và đưa chúng vào dĩ vãng.

Sở hữu bộ thu radio FM và turntable để chơi cả đĩa 33rpm và 45rpm, hệ thống radiogram có khả năng cung cấp chất lượng âm thanh khá tốt nhưng không quá xuất sắc, tuy nhiên những người ghiền hi-fi chính hiệu luôn đòi hỏi nhiều hơn thế.

Những hệ thống HiFi đa thành phần lên ngôi

Khi thiết lập 1 hệ thống âm thanh gồm những thành phần theo ý mình - turntable, máy thu radio, pre-amp, amplifier, loa và các phụ kiện khác - người dùng có thể tạo ra một hệ thống phù hợp cho kích thước phòng, hầu bao hay từng sở thích âm nhạc riêng. Cách làm này tiếp tục cho đến ngày này với ngày càng nhiều tùy chọn hơn, từ các đầu cassette, CD, DAT đến máy chơi đĩa MiniDisc, đầu stream và ổ cứng.

Các thành phần riêng cho hệ thống âm thanh được sản xuất bởi Anh, Mỹ hay Nhật bắt đầu xuất hiện đầy rẫy trên thị trường từ khoảng năm 1950, thời điểm được gọi là "Kỷ nguyên vàng của Hi-Fi". Thị trường cũng bắt đầu xuất hiện những bản thu stereo (trước đó chỉ là mono), đồng thời có thêm các mẫu tube amp với chất âm ấm áp và giàu cảm xúc hơn, như Quad II chẳng hạn.

Loa bookshelf

Một hệ thống âm thanh seperate (giải thích ở trên) tuy nhiên mắc phải vấn đề khá quan trọng: chúng có kích thước quá lớn. Các mẫu loa rời sẽ chiếm trọn 1 phần của căn phòng, và tỉ lệ thuận với chất lượng âm thanh mà chúng cung cấp cũng chính là kích thước lớn hơn. Đây là lúc những bộ loa bookshelf ra đời.

Các mẫu loa bookshelf như Acoustic Research AR-2 (1957) gây ấn tượng với người dùng nhờ vào kích thước khiêm tốn nhưng lại có thể cung cấp chất lượng âm thanh tuyệt vời do sở hữu công nghệ âm học hiện đại hơn. Công nghệ âm thanh mới sử dụng phần khí bên trong thùng loa để tạo ra tiếng bass mạnh mẽ hơn nhiều so với các mẫu loa có kích thước lớn hơn trước đó.

Sự ra đời của những music centre

Năm 1970, các hệ thống music centre chính thức ra đời như một hình thái đầu tiên cho các hệ thống mini. Music centre giống như 1 ý tưởng táo bạo hơn của hệ thống radiogram trước nó, chú trọng vào cung cấp chất lượng âm thanh hi-fi cùng hiệu năng làm việc mạnh mẽ hơn. Music centre tuy vậy vẫn được trang bị turntable 12-inch nên nói chung cũng không quá gọn gàng, bù lại việc nó được tích hợp cả bộ thu radio và hộc băng cassette sẽ mang đến khả năng tương thích rộng rãi nhất có thể. Loa đi kèm máy là dạng gắn trong hoặc được thiết kế riêng để làm việc tốt nhất với hệ thống.

Cuộc cách mạng nhạc số

Nhu cầu nghe nhạc portable tăng dần cũng khiến các hệ thống chơi nhạc gia đình phải thay đổi theo cho phù hợp với xu hướng. Người dùng trẻ bắt đầu ít sử dụng các hình thức chơi nhạc vật lý hơn mà thay vào đó là các định dạng tải về hay streaming. Bắt đầu phong trào này là chiếc Apple iPod huyền thoại và sau đó là đến smartphone hay tablet như hiện tại. Các thiết bị này có thể được kết nối dễ dàng với loa wireless và phục vụ bạn ở bất cứ đâu.

Và dù người chơi audiophile chính hiệu luôn tập trung vào những thiết lập với chất lượng âm thanh cao nhất, sự tiện lợi của 1 chiếc loa dạng hộp nhỏ gọn có thể mang đến bất cứ đâu vẫn là ý tưởng khó có thể cưỡng lại được.

Những hệ thống âm thanh thông minh

Dynaudio vừa cho ra mắt hệ thống hi-fi thông minh Music với 4 phiên bản Music 1, Music 3, Music 5 và Music 7 sở hữu thiết kế sang trọng độc đáo để có thể đặt ở bất cứ đâu trong nhà bạn. Tính năng thông minh đáng nhắc đến nhất của hệ thống Music là RoomAdapt cho phép nó tự động điều chỉnh và tối ưu hóa hiệu năng sao cho phù hợp nhất với môi trường xung quanh. Một tính năng khác là NoiseAdapt sẽ giúp tự động hiệu chỉnh âm lượng của hệ thống dựa trên mức tiếng ồn xung quanh.

Hệ thống Music sở hữu thuật toán Music Now với khả năng học hỏi và ghi nhớ những sở thích nghe của người dùng, từ đó tự động tạo ra playlist ngẫu nhiên theo đúng với các sở thích đó chỉ bằng 1 thao tác nhấn phím đơn giản. Hệ thống cũng tương thích với rất nhiều các nguồn phát đa dạng như Wi-Fi, TIDAL, Apple AirPlay, DLNA/UPnP, Bluetooth, USB, 3.5mm và HDMI. Music cũng có thể kết nối với smartphone, tablet, máy tính, TV, các hệ thống home cinema hay hầu hết những thiết bị hi-fi có ouput stereo tiêu chuẩn.